درمان EMDR چگونه است؟

 شیوه درمانی ای ام دی آر (eye movement desensization reprosessing) عمدتا برای اختلال استرس پس از سانحه مدون شده است و اغلب تحقیقات اثر مندی آنرا تایید کرده است.این روش درمانی در سال ۱۹۷۹ میلادی توسط شاپیرو (FRANCINE SHAPIRO)روانشناس امریکایی به جامعه علمی ارائه شد.

 

ای.دی.ام.ار یک شیوه درمانی پردازش اطلاعات است که از ۸ مرحله بهره می گیردتا بسیاری از عوامل تجربی آسیب شناسی را مورد بررسی قرار دهد. ای.دی.ام.ار ، تجربه های گذشته که اساس و پایه آسیب شناسی است را ارزیابی می کند و همچنین موقعیت های حاضر راکه احساسات ناخوشایند را رقم می زند، مورد بررسی قرار می دهد و باورها و عواطف و تجربیات مثبتی که برای سلامتی روانی و رفتارهای هنجار در آینده مورد نیاز است را رسیدگی می کند.

در طول درمان، روش ها و قوانین گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرد تا جوانب کامل بالینی را مورد بررسی قرار دهد. یکی از این روش ها "تحریک دوگانه" است که از حرکت چشمی دو سویه استفاده می کند. در مرحله بهبود، درمان جو به طور گذرا به خاطرات گذشته، محرک های حاضر یا وقایعی که در آینده رخ خواهد داد مراجعه می کند در حالی که هم زمان بر روی مجموعه ای از محرک های بیرونی تمرکز دارد در تمام طول این مدت، درمان جو معمولا یک دید تازه ، تغییراتی در خاطرات و یا ارتباطات جدیدی را تجربه می کند. متخصص بالینی، به درمان جو کمک می کند تا بر موارد مناسب تمرکز کند.

هشت مرحله درمان

مرحله اول، درمان گر آمادگی درمان جو را برای ای.دی.ام.ار مورد ارزیابی قرار می هد و یک برنامه درمانی را تهیه می کند. درمان گر و درمان جو موضوعات ممکن را برای فرایند ای.دی.ام.ار تعیین می کنند. این موضوعات عبارتند از وقایع اضطراب آور اخیر، موقعیت کنونی که منجر به اختلالات عاطفی می شود، وقایع مربوط به گذشته و مهارت ها و رفتارهای مشخصی که در شرایط و موقعیت های آینده مورد نیاز درمان جوست.

در مرحله دوم درمان، درمان گر از اینکه درمان جو از قابلیت کنترل پریشانی های عاطفی برخوردار است و در وضعیت نسبتا پایداری قرار دارد، اطمینان پیدا می کند.اگر تثبیت بیشتری مورد نیاز باشد یا اگر مهارت های دیگری لازم باشد، درمان بر میسر ساختن این موارد متمرکز می شود. سپس درمان جو قادر است تا در صورت لزوم از تکنیک های کاهش استرس استفاده کند. هر چند هدف، استفاده نکردن از این تکنیک ها تا کامل شدن درمان است.

در مرحله سوم تا ششم، با استفاده از روش های ای.دی.ام.ار، هدفی تعیین شده و پیگیری می شود. این شیوه ها عبارتند از شناسایی واضح ترین تصویر از یک خاطره، یک باور منفی درباره خود، عواطف مرتبط و احساسات فیزیکی (جسمانی). همچنین درمان جو یک باور مثبت را تعیین می کند. نفوز و تاثیر این باور مثبت ارزیابی می شود همانگونه که شدت عواطف منفی نیز مورد ارزیابی قرار می گیرد.

بعد از این، به درمان جو آموزش داده می شود تا بر یک تصویر، فکر منفی و یا احساس فیزیکی (جسمانی) تمرکز کند در حالی که هم زمان چشم هایش به این سو و آن سو، انگشتان درمان گر را دنبال می کند که در میدان دید او برای ۲۰ تا ۳۰ ثانیه یا بیشتر (بسته به نیاز درمان جو) در حرکت است. اگرچه حرکات چشم، متداول تری محرک خارجی به شمار می رود اما درمان گران از آواهای شنیداری، ضربات آهسته یا محرک های لامسه ای نیز استفاده می کنند.نوع تمرکز و توجه دو طرفه و مدت زمان هر کدامبسته به نیاز درمان جو تعیین می شود. او یاد می گیرد فقط بر چیزی در حال رخ دادن است تمرکز کند. سپس، متخصص بالینی به درمان جو آموزش می دهد تا ذهن خود را خالی کند و هر فکر، احساس، تصویر، خاطره یه حسی که به ذهنش می رسد را مرور کند. بر اساس گزارش درمان جو، درمان گر مرحله بعدی تمرکز را تسهیل می بخشد. در اغلب موارد بر اساس جواب دهی و پاسخی که درمان جو می دهد، مرحله پیش می رود. این روش، به دفعات در طول جلسه درمان تکرار می شود. اگر درمان جو آشفته شود یا در این فرایند با مشکل مواجه شود، درمان گر روش های سازمان یافته را دنبال کرده تا به درمان جو کمک کند. اگر درمان جو، هیچ گونه آشفتگی و ناراحتی نداشته باشد درمان گر از او می خواهد تا به یک باور مثبت مورد دلخواهش که در ابتدای جلسه مشخص شده بود فکر کند و روی آن متمرکز شود در عین حالی که چشمان خود را به حرکت در می آورد. بعد از چندین مرحله تکرار، معمولا مشاهده شده است اعتقاد بیشتر درمان جو ها به باور مثبت افزایش یافته است. درمان گر حس های جسمانی درمان جوی را بررسی می کند. اگر حس های خوبی وجود نداشته باشد همان گونه که ذکر شد مورد درمان قرار می گیرد و اگر احساسات مثبتی وجود داشته باشد سعی بر ارتقاء آن است.

در مرحله ۷ (خاتمه) درمان گر از درمان جو می خواهد تا هر گونه موردی که او در رابطه با فعالیت های آرامش بخش در مرحله دوم برآن تسلط یافته بود را در دفترچه خود ثبت کند.

جلسه بعدی درمان با مرحله هشتم آغاز می شود، ارزیابی مجدد عملکرد در جلسه های پیشین و همچنین بررسی میزان پیشرفت در جلسه قبل.

شیوه درمانی ای.دی.ام.ار، بهبود تمامی وقایع گذشته، اتفاقات اخیر که باعث ایجاد فشار می شود و همچنین حوادثی که در آینده رخ خواهد داد و مستلزم برخوردی مناسب هستند را تضمین می کند.

هدف کلی، ایجاد کردن جامع ترین و عمیق ترین تاثیرات درمان در کوتاه ترین زمان ممکن است و هم زمان کمک به درمان جو برای ماندن در وضعیتی پایدار در یک سیستم متوازن است.

بعد از فرایند درمان معمولا درمان جویان اظهار می کنند که فشار عاطفی مربوط به خاطرات آنها کمتر شده و یا به شدت کاهش یافته و همچنین آنها دیدگاه های شناختی مهمی بدست آورده اند. این دگرگونی شناختی و عاطفی معمولا منجر به تغییرات شخصی و رفتاری می شود که با شیوه های استاندارد ای.دی.ام.ار ارتقاء بیشتری می یابد.

*****